Ölümsüz ağaç ‘Zeytin’ daha çok alana dikilmeli

Denizli Tarım Platformu Başkanı İrfan Osman Hatipoğlu, doğada yaşam bulan en uzun ömürlü ağacın zeytin ağacı olduğunu söyledi. Zeytin ağacının tüm semavi dinlerce kutsal ve ölümsüz ağaç olarak tanımlandığına dikkat çeken Hatipoğlu, sağlıklı yaşamın ve bolluğun simgesi haline gelen zeytin ağaçlarının daha çok alanlara dikilmesi gerektiğini söyledi. Zeytin ağacının kök sisteminin çok sağlam olduğunu, ağacın yer üstü yapısının don, yangın veya hastalık gibi felaketler nedeniyle yok olsa bile kendini yenileyebilme özelliğine sahip olduğunu hatırlatan Hatipoğlu, ‘Her üründe olduğu gibi zeytinde de farklı türler ve çeşitler vardır. Zeytin dikilecek alan için fidan seçiminde öncelikle; bölgeye adapte durumuna, iklim şartlarına, dikkat edilmelidir. Dikilecek zeytin çeşidinde verimsizlik dönemi kısa olan, erken ürüne yatan, daha az alternans gösteren çeşitler tercih edilmelidir. Çeşitlerin taç gelişme durumları önceden belirlenmeli ve tesis sırasında tozlayıcı çeşitlerinde yer verilmelidir. Zeytinlikler tesis edilirken fidan seçiminde, fidanların homojen olmasına, fidanların sağlıklı olmasına, fidanların sertifikalı veya ismine doğru olmasına dikkat edilmelidir’ dedi

Dikim aralığı ve dikim şekli önemli

Zeytin dikiminde fidan aralığının ve dikim şeklinin de önemli olduğuna dikkat çeken Hatipoğlu, ‘Zeytin dikimi yapılacak çeşit belirlendikten sonra dikim aralığına ve dikim şekillerine de özen gösterilmesi gerekmektedir. Zeytin fidanları dikim yapılacak arazinin durumuna ve seçilen fidan çeşidine göre 4×6 metre, 5×7 metre, 6×8 metre ve 7×7 metre aralıklarla dikilebilir. Zeytin bahçelerinde kare, dikdörtgen, üçgen ve kontr (tesviye eğrilerine göre) dikim yapılmaktadır. Bu dikim şekilleri arazinin durumuna göre belirlenir.  Zeytinlik tesis edilecek arazi belirlendikten sonra: fidanların dikileceği yerler işaret kazıklarıyla işaretlenir, dikim çukurlarının açılmasında 1,5 metre uzunluğunda, tam ortasında ve uçlarında kertikler bulunan dikim tahtası kullanılır. Dikim tahtası ile işaretleme yapıldıktan sonra ortadaki işaret çubuğu dikim çukurunun merkezi olmak üzere 80 x 80 cm genişliğinde çukur açılır. Üst kısımdan çıkan toprak bir tarafa, alt kısımdan çıkan toprak diğer tarafa konur. Zeytin Fidanı bakımı dikimden önce ve sonra olmak üzere ikiye ayrılır. Dikim öncesi bakım, fidanın fidanlıktan çıkışından dikime kadar olan zaman aralığındaki bakımdır. Dikim sonrası bakım fidanın dikiminden sonraki bakımdır’ dedi

Can suyunu ihmal etmeyin

Dikimi yapılacak zeytin fidanlarının güneşe ve toprak zemine konulması gerektiğini, fidanların kesinlikle beton zemin üzerine ve gölgeye konulmaması gerektiğini hatırlatan Hatipoğlu, ‘İklim şartlarına göre zeytin fidanın su isteği, sıklık derecesi değişkendir. Dikimden önce bölgede don olursa fidanlar sık sık sulanmalıdır. Don toprağı sıkıştırır ve fidanın gövdesindeki suyu çeker, bundan dolayı sulama kesinlikle ihmal edilmemelidir. Zeytin dikilecek çukurların dikimden 1 ay önce açılması toprağın havalanmasını, micro organizmaların çoğalmasını ve mantar bakterilerinin ölmesini sağlayacaktır. Fidanın naylon torbası fidanın toprağını dağıttırmadan dikkatlice keskin bir çakıyla kesilerek çıkarılır. Dikimden sonra 1 metre çapında su yalağı hazırlanır, kesinlikle yılın hangi ayı olursa olsun can suyu verilir. Dikilen fidanların dibine nemini kaybetmemesi ve sulandığında kaymak bağlamaması için çürük saman konulmalıdır. Fidan ilk dikim yılında sık sık sulanır. Bu sulamalar sırasında toprakta eksik olan mineraller ve elementler gübrelerle takviye edilir. Sulamadan sonra çanaklarda oluşan kaymak tabakası kırılır ve yalaklarda gelişen yabancı otlar temizlenir. Zeytin bahçesi derin sürülmemeli yüzeysel toprak işlemesi yapılmalıdır. Toprak tahlili sonucu ağaç başına gübreleme hesaplanmalı ve buna göre gübreleme yapılmalıdır. Gelişme durumuna göre 2–3 yıldan itibaren fidana şekil verilmeli, ilk yıllarda yeşil aksamı geliştirici gübreleme yapılmalıdır.’ Dedi